گونه‌یابی ابعاد ذهنیت فلسفی در نهج البلاغه با تطبیق بر نظریه اسمیت و استنباط پیامد‌های تربیتی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر باهدف کاوش در نهج‌البلاغه، به‌منظور شناسایی و استخراج مؤلفه‌های کلیدی ذهنیت فلسفی در اندیشه و سیره امام علی (ع) انجام شده است. با توجه به تأکید فیلیپ اسمیت بر اهمیت تفکر فلسفی به‌عنوان راهنمایی برای عمل صحیح، این پژوهش در پی ارائه الگویی عملی و مناسب، به‌ویژه در عرصه تربیت، برای پرورش انسان‌هایی متفکر و آگاه است. ابعاد سه‌گانه‌ی ذهنیت فلسفی، شامل جامعیت، تعمق و انعطاف‌پذیری، که توسط اسمیت مطرح شده‌اند، به‌عنوان چهارچوبی نظری برای تحلیل نهج‌البلاغه مورداستفاده قرارگرفته‌اند. هر یک از این ابعاد، با مؤلفه‌های مرتبط با خود، مبنای جستجو در متون نهج‌البلاغه قرارگرفته و مستندات لازم از بیانات و سیره امام علی (ع) استخراج شده‌اند. سپس، چگونگی تجلی این ذهنیت فلسفی در رفتار و گفتار امام علی (ع)، به‌عنوان یک الگو و اسوه تربیتی، تحلیل و بررسی‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که شاخص‌های تربیتی بسیار ارزشمندی، ازجمله صبر، دوراندیشی، میانه‌روی، اندیشه‌ورزی، عفو، مهربانی و اعتدال، در سیره عملی و رهنمودهای امام علی (ع) نمود و بروز داشته‌اند که همگی ریشه در ذهنیت فلسفی عمیق آن حضرت دارند. در این پژوهش، از روش توصیفی-تحلیلی برای بررسی و تحلیل داده‌ها استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

دو فصلنامه مطالعات تربیتی و اجتماعی قرآن وعترت
دوره 7، شماره 13
شهریور 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار